Cầy hương thuộc bộ thú ăn thịt và họ cầy. Có tên khoa học là Vivericula indica. Chúng có tên gọi khác là chồn hương, cầy vòi hương, tu cỏi… Cùng với cầy hương, trong họ cầy còn có cầy mực, cầy tai trắng, cầy vằn bắc, cầy vòi đốm,… Đa số chúng đều ở tình trạng số lượng ít, quý hiếm hoặc phân bố hẹp.
Các loại cầy hương ở Việt Nam được xếp vào loại phổ biến. Cầy hương không bị xếp vào Sách đỏ Việt Nam nhưng cầy hương có tên trong phụ lục III của CITES, nên khi nuôi và vận chuyển cần có giấy phép của Chi cục Kiểm lâm địa phương. Nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á đều có cầy hương với số lượng lớn. Ở một số đảo thuộc Châu Phi, Malyaxia, Indonexia người ta nuôi thuần cầy hương như vật nuôi trong gia đình.
Các loại cầy hương phổ biến tại Việt Nam
Cầy hương có thân hình nhỏ, trông gần giống như con mèo. Nó chỉ nặng khoảng 2 – 6 kg. Tuy nhiên, loài cầy hương có màu lông xám có thể nặng tới 7-8kg. Đây là loài lớn nhất của giống cầy.
Chồn hương có đuôi dài, chân ngắn, mõm nhọn và tai tròn. Lông của chúng có màu xám nhạt hoặc nâu nhạt. Dọc theo cơ thể, nó có 5-6 dải lông màu sẫm chạy thành hàng dọc từ đầu cổ tới tận cuối mông. Tuy trông giống mèo nhưng mõm của nó nhọn hơn và đuôi dài hơn. Đuôi của cầy hương dài bằng 2/3 thân nó. Trên đuôi ta thấy có các khoảng đen, xám xen kẽ. Trước mắt và sau tai của nó thường có những đốm lông màu sẫm. Chân của chúng có móng sắc, giúp cho nó leo trèo lên cây dễ dàng.
Ở Việt Nam có 3 chủng loại cầy hương khác nhau:
- Loại lông sọc trắng: con đực thường nặng 5-7 kg, con cái từ 3-5kg. Loại này lớn nhanh, nên nếu nuôi lấy thịt thì ta nên chọn cầy hương có lông sọc trắng.
- Loại lông xám hay lông mốc: loại này có khối lượng cỡ trung bình. Con đực nặng khoảng 5kg, con cái 2.5 – 3kg/con.
- Loại lông đốm đỏ: loại này con nhỏ nhất, con đực khoảng 2.5kg, con cái chỉ nặng 1.2 – 1.5kg/con. Loại này tuy nhỏ con nhưng động dục sớm, thường khoảng 6-8 tháng tuổi đã động dục (giống còn lại 8-10 tháng tuổi).
Trong tự nhiên, các loại cầy hương thường sống ở các vùng gò, đồi trong các hang hốc, kẽ đá, trung bụi rậm hoặc trong các lán trại bỏ hoang. Tập tính của nó là ngủ ngày, đêm đi kiếm ăn. Nhưng vào những ngày khan hiếm thức ăn, nó cũng phải đi kiếm ăn ban ngày.
Thức ăn
Trong tự nhiên, các loại cầy hương tìm bắt chuột, rắn, ếch, nhái, sâu bọ để ăn. Do có khả năng leo trèo nên nó còn có thể tìm bắt cả chim và trứng chim trên các cây cao. Đôi khi, cầy hương còn tìm các nhà dân gần nương rẫy để bắt gà vịt. Cầy hương cũng thích ăn các loại quả có vị ngọt như chuối, mít, mãng cầu, cà phê…
Sinh trưởng, sinh sản và phát triển của cầy hương
Mùa sinh sản của cầy hương không rõ ràng lắm, thường tập trung từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Cầy hươg cũng là loài thú có nhiều chu ỳ động dục trong năm và độ tuổi thành thục sinh lý, chu kỳ động dục cũng không rõ ràng. Tới nay, với những cầy hương sống trong tự nhiên thì người ta còn biết rất ít về tập tính sinh sản của chúng.
Các lọai chồn hương ở Viêt Nam sống trong tự nhiên thường đẻ 1 năm 1 lứa, số con từ 1-6 con. Chúng thường sinh trong các hang hốc tự đào hoặc gốc cây, hang động nhỏ gần nơi sinh sống của chúng.
Chồn hương đã được thuần dưỡng thì thường động dục từ tháng tuổi thứ 8 – 10. Nếu phối giống sau 30 ngày không thấy cầy hương cái có mang thì có phối giống lại.
Chồn hương cái khi động dục thường bỏ ăn 2-3 ngày, phá chuồng phát ra tiếng kêu “khìn khịt”, gần như là “tín hiệu” để gọi bạn tình. Nhận được tín hiệu này, cầy hương đực lại tiết ra xạ hương thơm để quyến rũ cầy hương cái. Quan sát thấy vậy, ta cần thả ngay cầy hương cái vào để phối giống.
Thời gian mang thai của cầy hương khoảng 85-90 ngày. Trước ngày đẻ 2-3 ngày, con cái thường cắn phá lưới, chuồng, nằm nghiêng thở dốc, bụng phình to, vú căng đỏ… các tín hiêu này giúp ta biết để kịp thời chuẩn bị chu đáo về ổ đẻ cho chúng.
Thực tế cho thấy, cầu hương là loài thú nhỏ, nặng trung bình 2-5kg/con. Trong tự nhiên, cầy hương có tuổi thọ 8-9 năm. Còn trong đều kiện thuần dưỡng gia đình, trang trại tuổi thọ của cầy hương có thể lên tới 20 năm.
Giá các loại chồn hương
Giá chồn hương thương phẩm xuất bán dao động từ 1,8 – 2,3 triệu đồng/kg, trọng lượng đạt tiêu chuẩn để xuất chuồng từ 3 – 4kg/con. Giá chồn giống khoảng mức 10 triệu đồng/cặp từ 0.5-0.7kg
Mặc dù năm nay ảnh hưởng dịch Covid-19, tuy nhiên giá chồn vẫn ở mức ổn định, thậm chí cao hơn năm trước. Chồn có sức đề kháng cao, ít dịch bệnh, thị trường tiêu thụ rộng và sức hút lớn với người dùng.
Việc giá chồn hương hiên nay tăng góp phần giải quyết khó khăn về kinh tế cho các hộ chăn nuôi trong thời điểm hiện tại. Theo dự đoán của các hộ chăn nuôi, khả năng cao giá chồn sẽ còn tăng nhẹ 5-10% vào thời điểm cuối năm.
Liên hệ với chúng tôi – Chồn Hương Mập Đất Mũi tìm hiểu thêm thông tin bạn nhé!
- Trang trại chuyên nuôi Chồn Hương, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.
- Tư vấn: 098 280 1717
- Email cộng tác: hi@chonhuong.com.vn
